16 ١ جدول عیب یابی سیستم ترمز عیب ترمز ضعیف است پدالی ترمز به کف اتاق می چسبد یکی از چرخ ها هنگام ترمز کردن می کشد در هنگام ترمزگیری خودرو به یک طرف کشیده می شود پدال زیر پا نرم اسفنجی است علت احتمالی نشت مایع ترمز وجود هوا در سیستم هیدرولیکی ساییدگی لنت ها وجود مایع ترمز گریس روغن و یا آب روی لنت پیستون دیسک ترمز درست کار نمی کند سیلندر چرخ یا پمپ اصلی درست کار نمی کند بوستر درست کار نمی کند شیلنگ های خال بوستر آسیب دیده اند شیلنگ های ترمز معیوب اند سوپاپ تعادل درست عمل نمی کند تنظیم کننده خودکار لنت ها عمل نمی کند میله فشاری پمپ زیر پا خم و یا آزاد شده است لنت های ترمزها ساییده شده است مایع ترمز در مخزن کمتر از نشانه MIN است سیستم هیدرولیک به شدت هوا گرفته است پمپ زیر پا معیوب است کفشک ها تنظیم نیستند لوله ترمز مسدود شده است سیلندر چرخ معیوب است سیستم هیدرولیک چرخ نشتی دارد فنر برگردان ضعیف یا شکسته است بلبرینگ چرخ لقی غیرمجاز دارد لنت های چرخ روغنی )چرب( شده اند لنت ها چرب اند سیلندر ترمز چرخ معیوب است کفشک های ترمز تنظیم نیستند باد الستیک ها یکنواخت نیستند لوله ترمز گرفتگی دارد طبق ترمز شل است لنت ها باهم جور )هماهنگ و از یک نوع( نیستند در سیستم هیدرولیک هوا موجود است کفشک ها تنظیم نیستند اتصاالت لوله ها شل است لوله های ترمز آسیب دیده اند مایع ترمز در مخزن در حد پایین تر )MIN( قرار دارد بازدید و تعمیر کنید هواگیری کنید تعمیر کنید تعمیر یا تعمیر یا بازرسی یا رفع عیب بازدید و تعمیر کنید مخزن را پر و هواگیری کنید مخزن را پر و هواگیری کنید تعمیرکنید تمیز یا تعمیر کنید تعمیر کنید تمیز یا لنت ها را آن را محکم کنید مخزن روغن را پر و سیستم را هواگیری کنید آنها را محکم و هواگیری کنید کامل و هواگیری کنید 61
62 ترمز خوب نمی گیرد وباید نیروی اضافی به پدال وارد کرد ترمزها آزاد نمی کنند ترمزها صدا می دهند سیستم ترمز روغن کم می کند کورس پدال بیش از حد است با وجود بوستر خلئی نیروی زیادی برای فشردن پدال الزم است لنت ها خیس شده اند کفشک ها تنظیم نیستند لنت ترمزها داغ کرده اند لنت ترمزها سوخته اند کاسه ترمز صیقلی )آینه( شده است بوستر ترمز کار نمی کند پیستون های سیلندر چرخ ها چسبیده اند پدال ترمز خالصی ندارد میله فشاری پمپ اصلی درست تنظیم نیست سوراخ های برگشت پمپ اصلی گرفته است کفشک ها به خوبی برنمی گردند سیلندر چرخ ها به خوبی برنمی گردند اورینگ پیستون ترمز دیسکی معیوب است و برگشت انجام نمی شود دیسک ترمز بیش از حد تاب دارد سیم ترمز دستی تنظیم نیست ترمزدستی آزاد نمی کند لنت ها ساییده )فرسوده( شده اند یا جنس لنت مناسب نیست. کفشک ها تاب دارند پرچ های )چسب( لنت ها شل شده اند کاسه ها ساییده یا ناهموار هستند قطعات سیستم ترمز چرخ شل شده اند بلبرینگ های چرخ فرسوده یا لقی بیش از حد دارند از پمپ اصلی زیرین مایع ترمز نشت می کند سیلندر چرخ نشتی دارد اتصال ها شل هستند و لوله ترمز آسیب دیده است توجه: پس از رفع عیب مایع ترمز را در مخزن بریزید تا کامل شود سطح مایع ترمز در مخزن پایین است در سیستم ترمز هوا وجود دارد تنظیم نامناسب خالصی پدال سایندگی بیش از حد مجاز لنت ها ساییدگی غیرعادی کفشک ها و لنت ها خرابی شیر یک طرفه خال پاره شدن شیلنگ خال مسدود بودن مسیر و اتصال خلئی گرفتگی ورودی هوا به بوستر خرابی الستیک پیستون خرابی دیافراگم بوستر لنت ها را خشک کنید لنت ها را خنک کنید آنها را تعمیر یا تعمیر یا تمیز کنید تعویض یا تعمیر کنید تعمیر یا کفشک ها را محکم کنید تعویض یا آن را تعویض یا تعمیرکنید آن را تعمیر یا اتصال را محکم کنید لوله را مایع ترمز اضافه کرده و هواگیری کنید باز یا تعمیر کنید
ترمزها به اصطالح می قاپند )چوب می کنند( ترمز خالی می کند و پدال به کف اتاق می چسبد ولی سیستم نشتی ندارد ترمز آزاد نمی شود ترمزدستی روی سیلندر ترمز دیسکی خالص نمی شود ترمزها به صورت خودکار تنظیم نمی شوند هنگام ترمز گرفتن چراغ اخطار ترمز روشن می شود چراغ های ترمز عقب خودرو روشن نمی شوند ترمز دستی به خوبی کار نمی کند ترمزدستی روی سیلندر ترمز دیسکی نمی گیرد مکانیزم واکنش ترمز آسیب دیده است شیر هوا خال چسبیده است الستیک پیستون هیدرولیکی نشت می کند شیرجبران کننده چسبیده است میله بندی پدال گیر دارد شیریک طرفه معیوب است دریچه جبران کننده مسدود است الستیک پیستون هیدرولیکی چسبیده است پیستون چسبیده است فنر برگردان شکسته است سیستم ترمز دستی درست تنظیم نشده است سیستم رهاسازی خال عمل نمی کند پیچ تنظیم چسبیده )زنگ زده( است اهرم تنظیم درگیر نمی شود تنظیم کننده درست نصب نشده است تنظیم کننده معیوب است سطح مایع ترمز در مخزن پایین آمده است حسگر سطح روغن معیوب است یک بخش از سیستم هیدرولیکی از کار افتاده است شیر کنترل فشار ترمز معیوب است کلید چراغ های ترمز معیوب است کلید چراغ های ترمز تنظیم نیست کانکتور شل است در مدار و در المپ های چراغ های ترمز عیب الکتریکی وجود دارد زیاد بودن کورس حرکت اهرم ترمزدستی آسیب دیدگی یا گیرکردن سیم اولیه یا ثانویه لنت ها بیش از حد مجاز ساییده شده اند کابل اولیه تنظیم نیست سیستم ترمزدستی درست تنظیم نشده است کاراندازهای عقب معیوب هستند لنت های عقب کارایی ندارند مجموعه پدال پایی ترمزدستی معیوب است تعمیر و آن را آزاد یا آزاد کنید باز کنید تعمیر کنید آن را آزاد تمیز و تعمیر یا درست نصب کنید کامل کنید بازدید و تعمیر کنید محکم کنید بررسی و رفع عیب کنید بازدید تعویض یا تعمیر کنید بازدید و تعمیر کنید 63
آزمون پایانی )1( ١ بهترین حالت ترمز کردن کدام است الف( برابر شدن نیروی ترمز و نیروی اصطکاک جاده ب( مساوی شدن مقدار گشتاور وارد به کاسه )دیسک( چرخ و گشتاور نیروی اصطکاک تایر و جاده ج( بزرگ تر بودن مقدار گشتاور وارد به کاسه )دیسک( چرخ از گشتاور نیروی اصطکاک تایر و جاده د( بزرگ تر بودن مقدار نیروی وارد به کاسه )دیسک( چرخ از نیروی اصطکاک تایر و جاده ٢ چرا قطر سیلندر ترمز چرخ های جلو را بزرگ تر از چرخ عقب می سازند الف( زیرا نیروی زیادتری بر محور جلو وارد می شود. ب( زیرا وزن محور جلو سنگین تر است. ج( زیرا موتور خودرو در جلوی آن قرار دارد. د( زیرا قطر سیلندر ترمز چرخ های عقب را کوچک تر می سازند. ٣ چرا مایع ترمز خودروها را باید پس از دوره معین توصیه شده تعویض نمود الف( فاسد می شود. ب( رطوبت را جذب می کند. ج( آلوده به ذرات فلز می شود. د( تغییر رنگ می دهد. ٤ سیستم ترمز دستی برای متوقف کردن اتومبیل در چه حالتی به کار گرفته می شود الف( برای کمک کردن به سیستم ترمز هیدرولیکی در سرعت های زیاد ب( برای ساکن کردن خودرو در شیب ١٠% ج( برای متوقف کردن خودروی سطوح معمولی د( برای متوقف کردن خودرو در شیب ٣٠% ٥ برای پاک کردن ذرات حاصل از سایش لنت ها باید آن ها را چگونه برطرف کرد الف( با فشار هوا ب( با تنفس )فوت کردن( ج( با آب تحت فشار د( با حالا ل مجاز یا الکل صنعتی 64
٦ چرا در مخزن مایع ترمز را در زمان هواگیری یا تعویض لوله ها باید با پالستیک مسدود کرد الف( از اتالف مایع ترمز جلوگیری شود. ب( مایع ترمز آلوده نشود. ج( چون امکان مسدود کردن جای دیگری وجود ندارد. د( برای جلوگیری از پاشیده شدن روغن ٧ کار پیچ نگه دارنده در سیلندر اصلی ترمز دومرحله ای )دوبل( چیست الف( کنترل پیستون مرحله اول ب( کنترل پیستون ثانویه ج( کنترل پیستون ها د( نگه داری اجزای سیلندر اصلی ترمز ٨ اگر در پایان نصب لنت های کفشکی کاسه چرخ جانرفت چه باید کرد الف( از لنت با ضخامت کمتر استفاده کرد. ب( فاصله بین لنت و کاسه چرخ را. ج( با چکش لنت ها را در جای خود قرار داد. د( کاسه چرخ را تراش داد. ٩ اگر ترمز دستی رابه اندازه توصیه شده باال بکشید ولی به درستی عمل نکند علت چیست الف( فاصله کفشک ها تنظیم نیست. ب( اهرم ترمز دستی درست عمل نمی کند. ج( مهره ثابت کننده شل شده است. د( کاسه چرخ معیوب است. ١٠ کدام گزینه باعث هواگرفتن سیستم هیدرولیک ترمز نمی شود الف( پایین رفتن سطح مایع ترمز در مخزن ب( مسدود شدن دریچه هواکش در مخزن مایع ترمز ج( نشت شیر یک طرفه منتهی به ترمزهای کاسه ای د( معیوب شدن تشتکی سیلندر اصلی ترمز ١١ در چه حالتی شست وشوی سیستم هیدرولیک ترمز ضروری نیست الف( تغییر رنگ محسوس مایع ترمز ب( آلوده شدن سیستم هیدرولیکی ترمز ج( کم شدن حجم مایع ترمز د( طی شدن عمر مجاز مایع ترمز ١٢ چه زمانی خودرو روی سطح جاده سرمی خورد الف( وقتی سرعت الستیک ها تندتر از سرعت خودرو کاهش یابد. ب( وقتی سرعت الستیک ها آرام تر از سرعت خودرو کاهش یابد. ج( وقتی گشتاور ترمز کمتر از گشتاور بین تایر و جاده باشد. د( وقتی سرعت خودرو و سرعت الستیک ها باهم کاهش یابد. ١٣ سیستم ترمز ضدقفل )ABS( برای جلوگیری از سرخوردن خودرو چه کاری را انجام می دهد الف( خط )مسافت( ترمز را افزایش می دهد. ب( باعث فرسایش سریع الستیک ها می شود. ج( باعث پایداری خودرو در جاده های ناهمگن می شود. د( آهنگ کاهش سرعت چرخ از آهنگ سرعت خودرو کمتر نگه می دارد. 65
66 ١٤ کدام گزینه باعث ضعیف شدن ترمز نمی شود الف( نشت مایع ترمز ب( وجود هوا در سیستم هیدرولیکی ج( وجود مایع ترمز یاگریس روی لنت ها د( ساییده شدن لنت های ترمز ١٥ چرا در هنگام ترمزگیری خودرو به یک طرف کشیده می شود الف( لنت ها باهم جور نیستند. ب( لنت ها خیس شده اند. ج( بوستر ترمز کار نمی کند. د( مایع ترمز در مخزن پایین تر از حداقل قرار دارد. ١٦ اگر کفشک های ترمز به خوبی برنگردند باعث به وجود آمدن چه عیبی می شوند الف( ترمزها صدا می دهند. ب( ترمزها آزاد نمی کنند ج( ترمز خوب نمی گیرد. د( کورس پدال کم است. ١٧ علت روشن نشدن چراغ های ترمز عقب خودرو چیست الف( سطح مایع ترمز در مخزن پایین آمده است. ب( حسگر سطح مایع ترمز معیوب است. ج( شیر کنترل فشار معیوب است. د( کلید چراغ های ترمز معیوب است. ١٨ درصورت قفل شدن چرخ های جلو چه مشکل مهمی به وجود می آید الف( کنترل فرمان خارج شده خودرو منحرف می شود. ب( خط ترمز فقط در چرخ های جلو افزایش می یابد. ج( الستیک چرخ های جلو به سرعت فرسایش می یابد. د( پایداری خودرو در جاده ناهمگن ازبین می رود. ١٩ خودرویی را به تعمیرگاه تحویل داده و درباره اش اظهار نظر کرده اند در زمان ترمزگیری ترمز ضعیف عمل می کند و وقتی چندبار پدال را فشار می دهیم خودرو به سمت راست منحرف می شود. علت های احتمالی را بیان کنید و نحوه رفع عیب را شرح دهید. ٢٠ اتومبیلی را به علت وجود عیب در سیستم ترمز به تعمیرگاه تحویل داده اند. پس از پایان عملیات تعمیر تعمیرکار آن را آزمایش نمود و متوجه شد ترمز خوب نمی گیرد و باید نیروی زیادی به پدال وارد نماید. تعمیر چه نقصی داشته است و برای رفع عیب باید چه عملیاتی انجام می شد
واحد کار دوم توانایی پیاده و سوار کردن عیب یابی و رفع عیب انواع جعبه فرمان های معمولی در اتومبیل های سواری هدف کل ی پیاده و سوارکردن عیب یابی و رفع عیب جعبه فرمان های معمولی در اتومبیل های سواری هدف های رفتاری: فراگیر پس از پایان این واحد کار قادر خواهد بود: ١ سیستم فرمان انواع و کاربرد آن ها را توضیح دهد. ٢ انواع فرمان مکانیکی را نام ببرد و عملکرد آن ها را بیان کند. ٣ اجزای مجموعه فرمان مکانیکی را نام ببرد و توضیح دهد. ٤ متعلقات مجموعه فرمان را پیاده رفع عیب نصب و تنظیم کند. ٥ جعبه فرمان ها و گردگیرهای میل فرمان ها را پیاده و سوارکند. ٦ جعبه فرمان های ساچمه ای را باز و اجزای آن را کنترل نماید. پس از بستن آن را تنظیم کند. ٧ جعبه فرمان های شانه ای )کشویی( را باز و قطعات را کنترل نماید و پس از بستن آن را تنظیم کند. ساعات آموزش جمع عملی نظری 16 12 4 67
پیش آزمون )2( ١ هدف از به کارگیری سیستم فرمان خودرو چیست ب( هدایت خودرو در جاده های ناهموار الف( حرکت خودرو در پیچ ها د( گردش خودرو به چپ یا راست ج( تنظیم وکنترل جهت خودرو ٢ وظیفه فلکه فرمان خودرو چیست ب( تبدیل گشتاور دست راننده به گشتاور زیادتر الف( برای انتقال راحت حرکت دست راننده د( انتقال گشتاور فرمان به چرخ ها ج( انتقال دادن نیروی دست راننده به مارپیچ فرمان ٣ وظیفه جعبه فرمان در سیستم فرمان چیست ب( تبدیل نیرو الف( تبدیل گشتاور د( تبدیل حرکت دورانی به خطی ج( انتقال حرکت د و رانی ٤ چرا در خودروها میل فرمان تاشونده )جمع شونده( ساخته شده است ب( از برخورد فلکه با سینه راننده جلوگیری کند. الف( متناسب با وضعیت راننده تنظیم شود. د( از تجهیزات لوکس خودرو محسوب می شود. ج( متناسب با وضعیت صندلی تنظیم شود. ٥ دلیل چرخش بیش تر فلکه فرمان به یک سمت بیش از سمت دیگر چیست ب( معیوب بودن جعبه فرمان الف( نصب اشتباه فلکه فرمان د( تنظیم نبودن اجزای سیستم فرمان ج( لقی غیرمجاز در سیستم فرمان 68
١ ٢ سیستم فرمان در خودرو سیستم فرمان در خودرو به راننده امکان می دهد که جهت خودرو را تنظیم )هدایت( و کنترل کند. این کار به کمک مکانیزم چند میله متحرکی انجام می شود که فلکه فرمان را به چرخ ها قابل هدایت )جلو و عقب( متصل می کند )شکل ١ ٢ (. شکل ١ ٢ سیستم فرمان در خودرو دستگاه فرمان به کمک مکانیزم های مکانیکی هیدرولیکی و الکتریکی به صورت مستقل یا ترکیبی به نسبت قدرتی که از دستگاه فرمان انتظار می رود فعال می شود. مثال هرگاه خودرویی با وزن و انرژی باال را بخواهیم هدایت کنیم به مکانیزم نیرومندی نیاز داریم. در این گونه موارد از انرژی هیدرولیک یا الکتروهیدرولیک کمک گرفته می شود. در خودروهای سواری بنزینی با توجه به وزن و انرژی کمتر از فرمان های معمولی )مکانیکی( و یا فرمان ها با قدرت متوسط استفاده می شود. ١ ١ ٢ فرمان مکانیکی )معمولی(: اگر تنها منبع انرژی سیستم فرمان نیرویی باشد که راننده بر فلکه فرمان وارد می کند و جعبه فرمان با افزایش گشتاور این نیرو به وسیل ه مجموعه ای از دنده ها و مکانیزم چند میله ای آن را به چرخ ها برساند سیستم فرمان مکانیکی است )شکل ٢ ٢ (. شکل ٢ ٢ فرمان مکانیکی پمپ هیدرولیک ٢ ١ ٢ فرمان پرقدرت: اگر با استفاده از یک پمپ هیدرولیکی یا الکتروموتور )شکل های ٣ ٢ و ٤ ٢ ( به نیروی دست راننده نیروی دیگری حاصل از انرژی هیدرولیکی یا الکتریکی اضافه شود به آن سیستم فرمان پرقدرت می گویند. لولۀ برگشت )فشار ضعیف( جعبه فرمان هیدرولیکی لولۀ رفت )فشار قوی( جعبه فرمان مکانیکی شکل ٣ ٢ فرمان هیدرولیکی 69
Ecu سنسور گشتاور شکل ٤ ٢ نوعی فرمان پرقدرت که نیروی یک موتور الکتریکی به کمک نیروی دست راننده می آید را نشان می دهد. یک واحد مدیریت )Ecu( مقدار نیرو و زاویه چرخش چرخ ها را برنامه ریزی و فرمان الزم را برای راه اندازی سیستم فرمان پرقدرت صادر می کند. سرعت سنج واحد مدیریت )Ecu( دندۀ محرک پنیون شانه موتور الکتریکی سنسور گشتاور جعبه فرمان شانه ای شکل ٤ ٢ فرمان الکتریکی مخزن روغن سرعت سنج پمپ هیدرولیک Ecu برای هدایت بهتر و پارک آسان تر اغلب خودروها دارای سیستم های فرمان هیدرولیکی الکتریکی یا فرمان های پرقدرت الکتروهیدرولیک هستند )شکل ٥ ٢ (. در فرمان های الکتروهیدرولیک عالوه بر استفاده از انرژی هیدرولیکی از یک مبدل الکتریکی نیز بهره گرفته می شود و یک مرکز کنترل الکترونیکی )ECU( با استفاده از حسگر سرعت سیستم را مدیریت می کند. کنترل گر الکتروهیدرولیک هیدرولیک فرمان شکل ٥ ٢ فرمان الکتروهیدرولیک 70
٢ ٢ انواع فرمان مکانیکی فرمان های مکانیکی از مجموعه دنده ها و مکانیزم های مختلفی که درون یک جعبه به نام جعبه فرمان قرار گرفته است تشکیل می شود. جعبه فرمان وظیفه دارد گشتاور کمی که راننده به فلکه وارد می کند به گشتاور زیادتری که برای به حرکت درآوردن میله فرمان های چرخ ها الزم است تبدیل کند. در این صورت چرخ ها در جهت موردنظر راننده تنظیم )هدایت( می شوند و در حین حرکت جهت خودرو کنترل می شود )شکل ٦ ٢ (. ستون فرمان چهارشاخه گردگیر میل کوتاه تعلیق جلو محور چرخ میل تعادل محفظه میل فرمان میل کوتاه شکل ٦ ٢ سیستم فرمان یا جعبه فرمان شانه ای گردگیر انواع مختلف این جعبه فرمان ها عبارت اند از: ١ جعبه فرمان شانه ای )کشویی( )شکل ٧ ٢ ( محور هزارخار پنیون میل فرمان Rack and pinion steering gear تنظیم کنندۀ محور دندۀ شانه ای شکل ٧ ٢ جعبه فرمان شانه ای مهرۀ ضامن راهنمای ساچمه محفظۀ ساچمه ٢ جعبه فرمان ساچمه ای )شکل ٨ ٢ ( Recir culating Ball Steering gear ٣ جعبه فرمان چرخ های عقب مهرۀ تنظیم پوسته یاتاقان کاسه نمد پوسته یاتاقان مارپیچ Rear steering یاتاقان تاج خروسی یاتاقان شکل ٨ ٢ جعبه فرمان ساچمه ای 71
پنیون بست ١ ٢ ٢ جعبه فرمان شانه ای )کشویی(: gear( )Rack and pinion steering اکثر خودروهای سواری از جعبه فرمان شانه ای )کشویی( استفاده می کنند )شکل ٩ ٢ (. اجزای تنظیم کننده میل فرمان دندۀ شانه ای سیبک شکل ٩ ٢ جعبه فرمان شانه ای )کشویی( در این جعبه فرمان یک دنده کوتاه )پنیون( که سرمیل فرمان نصب شده است )با توجه به اشکال نشان داده شده در شکل ١٠ ٢ و با یک دنده شانه ای )Rack( درگیر می شود استفاده شده است. میل فرمان ها روی دوسر دنده شانه ای نصب شده اند و در انتهای این میل فرمان ها سیبک های اتصال به پایه های میل فرمان که روی مجموعه محور چرخ اند قرار دارد. وقتی فلکه فرمان به وسیله راننده به حرکت درمی آید دنده پنیون دنده شانه ای را به طرف چپ یا راست به حرکت درمی آورد. این حرکت سبب حرکت میل فرمان ها و اهرم بندی های آن می شود و چرخ ها را به طرف داخل یا خارج می چرخاند. شکل ١٠ ٢ انواع پنیون و دندۀ شانه ای بلبرینگ ٢ ٢ ٢ جعبه فرمان ساچمه ای: خودروهای سنگین و نیمه سنگین )کامیون ها و کامیونت ها و ( و بعضی از خودروهای سبک )ون وانت سواری های قدیمی( غالبا جعبه فرمان ساچمه ای دارند )شکل ١١ ٢ (. در این نوع جعبه فرمان سر داخلی محور خروجی یک قطاع چرخ دنده )تاج خروسی( یا پنیون قرار دارد. کاسۀ نمد مارپیچ ساچمه یاتاقان محفظۀ ساچمه بلبرینگ تاج خروسی شکل ١١ ٢ جعبه فرمان ساچمه ای 72
دندانه های پنیون با دنده های شانه ای و مارپیچ فرمان درگیر می شود. این دنده شانه ای بااستفاده از تعدادی ساچمه روی دنده مارپیچی که به سرمیل )محور( فرمان متصل است حرکت می کند. و ساچمه ها در شیارهای داخل محفظه دنده شانه ای در دنده مارپیچی می غلتند. وقتی میل فرمان می چرخد مارپیچی ساچمه ها را به غلتش در شیار وادار می کند. ساچمه ها در حین غلتیدن شانه ای را به طرف باال یا پایین مارپیچی می برند. حرکت شانه ای سبب چرخش پنیون فرمان می شود. در نتیجه هزار خار فرمان به نوسان درآمده و میله بندی فرمان را وادار به چرخاندن چرخ ها به داخل یا خارج می کند. چند نوع جعبه فرمان دیگر )شکل ١٢ 2 ( نیز وجود دارند. ١ جعبه فرمان حلزونی ٢ جعبه فرمان انگشتی نحوه کار جعبه فرمان های حلزونی انگشتی و غلتکی مشابه جعبه فرمان ساچمه ای است. همه این جعبه فرمان ها از هزار خاری و میله بندی فرمان متوازی االضالع استفاده می کنند )شکل ١٣ ٢ (. ٣ جعبه فرمان غلتکی شکل ١٢ ٢ انواع جعبه فرمان محور جعبه فرمان جعبه فرمان ساچمه ای اتصال میل فرمان میل فرمان ٣ ٢ ٢ جعبه فرمان عقب: سال هاست که در بسیاری از خودروهای نظامی و خودروهای سنگین از سیستم فرمان چهارچرخ استفاده می شود. محور فرمان میل فرمان کوتاه میل فرمان بلند شکل ١٣ ٢ هزار خاری و میله بندی فرمان متوازی االضالع 73
مرکز دوران در این سیستم ها وقتی چرخ های جلو برای هدایت خودرو می پیچند چرخ های عقب نیز با استفاده از جعبه فرمان عقب می پیچند و عقب خودرو را هدایت می کنند. در نتیجه رانندگی آسان تر می شود و خودرو می تواند از پیچ های تندتری عبور کند. امروزه در بعضی از اتومبیل های سواری نیز با استفاده از مجموعه فرمان چرخ های عقب امکان رانندگی سهل تر را فراهم کرده اند.شکل 14 ٢ مقایسه د و ران سیستم فرمان در دو چرخ )A( و چهارچرخ )C,B( را نشان می دهد. سیستم فرمان دوچرخ فرمان چهارچرخ با جهت چرخش موازی فرمان چهارچرخ با جهت چرخش معکوس شکل ١٤ ٢ مقایسۀ دوران سیستم فرمان دوچرخ A چهار چرخ B و C ٣ ٢ اجزای مجموعه فرمان مکانیکی متعلقات مجموعه فرمان مکانیکی عبارت اند از )شکل ١٥ ٢ (. فلکه فرمان wheel( )Steering محور فرمان spindle( )Steering جعبه فرمان gear( )Steering سیستم اهرم بندی فرمان )میل فرمان ها( )Tierods( سیبک ها end( )Tierod تکیه گاه میل فرمان arm( )Tierod فلکۀ فرمان محور فرمان سیبک تکیه گاه میل فرمان میل فرمان میل فرمان جعبه فرمان شکل ١٥ ٢ مجموعۀ فرمان مکانیکی 74
١ ٣ ٢ فلکۀ فرمان: فلکه فرمان اولین قطعه از مجموعه متعلقات فرمان خودروهاست )شکل ١6 ٢ (. شکل ١٦ ٢ فرمان نوعی اتومبیل اولیه جهت حرکت فرمان شکل اولیه فلکه فرمان در خودروهای نسل دوم )خودروهای اولیه فاقد فرمان بودند و فقط می توانستند در مسیر مستقیم حرکت نمایند( مشابه فرمان دوچرخه ها بوده است )شکل 17 ٢ (. اتصال انیورسال محور فرمان کلید قفل لوله فرمان قفل تلسکوپ با بهینه شدن سایر بخش ها فلکه فرمان به شکل امروزی درآمده است )شکل ١٧ ٢ (. شکل فعلی و شرایط هندسی فلکه فرمان به گونه ای است که عالوه بر افزایش گشتاور نیروی دست راننده امکان مشاهد ه کامل صفحه نشان دهنده ها و هشداردهنده داشبورد خودرو را فراهم می کند )شکل ١٨ ٢ (. در خودروهای امروز بخشی ازکلید سیستم های صوتی و تصویری و کنترل ها نیز در روی آن تعبیه شده است. عالوه بر آن کیسه هوا نیز در داخل محفظه مرکزی آن قرار دارد. شکل ١٧ ٢ فلکۀ فرمان تلسکوپی شکل ١٨ ٢ تصویر نوعی فلکه فرمان 75
٢ ٣ ٢ محور فرمان )میل فرمان(: محور فرمان وظیفه دارد حرکت دورانی فلکه فرمان را به جعبه فرمان انتقال دهد. ازنظر ایمنی هم سعی طراحان بر آن است که در هنگام بروز سانحه )تصادف( فلکه فرمان به سمت داخل فرو رود یا خم شود تا ناحیه سینه و شکم راننده در معرض فشار یا آسیب قرار نگیرد. به این منظور از مکانیزم های خم شونده کوتاه شونده کوپلینگ قابل ارتجاع و استفاده شده است )شکل های ١٩ ٢ و ٢٠ ٢ (. میلۀخم شونده شکل ١٩ ٢ فرمان با میلۀ فرمان خم شونده اتصال لوالیی میل فرمان جمع شونده شکل ٢٠ ٢ فرمان با میل فرمان جمع شونده در حال حاضر عالوه بر مکانیزم های فوق از کیسه ایمنی که در محفظه وسط فلکه فرمان قرار دارد استفاده می شود. این سیستم همزمان با برخورد شدید خودرو به مانع فعال می گردد و ضمن بیرون پریدن کیسه به وسیله گاز خنثی کیسه به سرعت پر می شود و بین فلکه فرمان و شکم و سینه راننده قرار می گیرد. این سیستم پس از متوقف شدن خودرو تخلیه می شود تا از بروز خفگی برای راننده جلوگیری گردد )شکل ٢١ ٢ (. اتصال برقی راه انداز کیسه هوا شکل ٢١ ٢ فلکۀ فرمان با کیسۀ هوا bag( )Air درپوش فلکه فرمان 76
سرعت سنج مخزن روغن پمپ هیدرولیک Ecu ٣ ٣ ٢ جعبه فرمان: همان گونه که در قسمت قبل بیان شد در خودروهای امروزی ازجعبه فرمان های مکانیکی شانه ای )کشویی( یا از جعبه فرمان های پرقدرت استفاده می شود. جعبه فرمان های پرقدرت با ایجاد نیروی دیگری حاصل از انرژی های هیدرولیکی و الکتریکی امکان هدایت خودرو را راحت تر می نمایند )شکل ٢٢ ٢ ( و با استفاده از یک سیستم کنترل الکترونیکی امکان هدایت هرچه راحت تر خودرو فراهم می گردد. کنترل گر الکتروهیدرولیک هیدرولیک فرمان شکل ٢٢ ٢ جعبه فرمان هیدرولیک ٤ ٣ ٢ سیستم اهرم بندی فرمان: برای آنکه خودرو در هنگام پیچیدن حرکت مطلوبی داشته باشد عالوه بر سیستم تعلیق سیستم اهرم بندی فرمان آن نیزباید ویژگی های الزم را داشته باشد تا حرکت صحیح خودرو در پیچ ها به وجود آید. برای رسیدن به این حرکت صحیح باید: پیچیدن کلیه چرخ های خودرو حول یک مرکز واحد انجام شود )شکل ٢٣ ٢ (. اکسل فرمان محور ایستایی اکسل فرمان شکل ٢٣ ٢ سیستم فرمان جلوی خودرو برای آنکه هر چهارچرخ حول یک نقطه بپیچند و از لغزیدن خودرو جلوگیری شود باید هندسه فرمان مشخصات خاصی داشته باشد )شکل ٢٤ ٢ (. محور فرمان α زاویه گردش چرخ بیرون پیچ β زاویه گردش چرخ داخل پیچ γ تفاوت زاویه گردش دو چرخ فاصلۀ دو محور 77 شکل ٢٤ ٢ حرکت های چرخ های حول یک مرکز واحد
٥ ٣ ٢ هندسۀ فرمان: هندسه فرمان که به آن ذوزنقه فرمان نیزگفته می شود دارای چهار ضلع )دو ضلع موازی و دو ضلع غیرموازی( است )شکل ٢٥ ٢ (. با انتخاب هندسه فرمان مناسب نیروی اهرم هزارخار به ضلع موازی و کوچک ذوزنقه وارد می شود و رأس داخل پیچ را بیشتر به ضلع بزرگ ذوزنقه نزدیک می کند. درنتیجه چرخ داخل پیچ بیشتر ازچرخ خارج پیچ می چرخد )شکل ٢٤ ٢ (. با این طرح چرخ داخل ٢ تا ٣ درجه بیش تر از چرخ خارج پیچ می چرخد تا چرخ ها حول مرکز واحدی چرخش کنند. اکسل فرمان ذوزنقۀ فرمان میل فرمان کوتاه میل فرمان بلند محورهای فرمان شکل ٢٥ ٢ هندسۀ فرمان در اجزای فرمان میلفرمانهای قابل تنظیم پیشبینی شده است. با تغییر اندازه میلفرمانهای کوتاه و یا بلند امکان تشکیل و تنظیم زاویه تقارب )Toe-in( فراهم میشود )شکل ٢٦ ٢ (. شکل ٢٦ ٢ زاویۀ تواین )Toe-in( با تغییرات اندازه )طول( میل فرمان های کوتاه امکان تشکیل و تنظیم زاویه تباعد )Toe-out( فراهم می شود )شکل ٢٧ ٢ (. شکل ٢٧ ٢ زاویۀ تواوت out( )Toe - 78
٦ ٣ ٢ سیبک ها: محل اتصال ذوزنقه فرمان و اهرم بندی با استفاده از مفصل هایی به نام»سیبک«به هم متصل شده است تا ذوزنقه فرمان به راحتی بتواند شرایط الزم را برای چرخش درست چرخ ها حول یک محور فراهم کند. پوستۀ سیبک گردگیر پایۀ کروی مواد پلیمری پرکننده تنظیم کنندۀ فنری الف سیبک با امکان روان کاری ( گریس کار( سیبک ها مفصل های کروی شکلی هستند که حرکت نرم و موزون را با استفاده از نیمکره های داخلی از جنس الستیک )پالستیکی( به وجود می آورند. در صورت باال بودن بار وارد شده بر سیبک از نیمکره داخلی فلزی استفاده می شود برای حرکت نرم و موزون بین نیمکره داخلی و خارجی از روان کار )گریس یا روغن مناسب( استفاده می کنند )شکل ٢٨ ٢ (. بوش الستیکی پایۀ کروی ب سیبک با بوش الستیکی )پالستیکی( شکل ٢٨ ٢ انواع سیبک ٧ ٣ ٢ پایۀ میل فرمان: پایه میل فرمان محل نصب سیبک انتهایی میل فرمان )اهرم بندی( به پایه توپی چرخ جلو است )شکل ٢٩ ٢ ( برای اینکه مکانیزم مکانیکی الزم را کامل کند و امکان هدایت خودرو )چرخش چرخ های جلو( فراهم شود. شکل و نحوه نصب پایه میل فرمان روی توپی چرخ و روی زوایای چرخ تیر اثر می گذارد. سیستم تعلیق مک فرسون پلوس سیبک پایۀ میل فرمان دیسک چرخ پیچ چرخ توپی چرخ محور کینگ پین قالپاق دیسک ترمز شکل ٢٩ ٢ پایۀ میل فرمان 79
: 8 ساع ٤ ٢ دستورالعمل پیاده و سوار کردن متعلقات مجموعۀ فرمان س ال )ش ل ٣ ٢ ( جعبه ابزارعمومی مکانیک ابزارهای مخصوص کورکن شیلنگ بر سیبک کش کیت تست فشار هیدرولیک الف کورکن شیلنگ ب سیبک کش نکات ایمنی: هنگام پیاده کردن و نصب مجموعه فرمان باید ضمن رعایت نکات ایمنی جلوی اتومبیل را با استفاده از جک )باالبر خودرو( مناسب باال ببرید و برای استقرار اتومبیل از پایه های قابل تنظیم و مناسب استفاده کنید. دقت کنید قبل از استقرار کامل اتومبیل چرخ ها را باز نکنید و از انجام هرگونه عملیات در زیر اتومبیل اجتناب کنید. برای پیاده کردن سیبک ها حتما از ابزار مخصوص استفاده کنید. برای پیاده و نصب کردن فلکه فرمان به ترتیب زیر اقدام کنید: قبل از پیاده کردن فلکه و محور فرمان آنها را از نظر عملکرد باید کنترل کرد. شکل ٣١ ٢ اجزای کامل سیستم فرمان را نشان می دهد. چرخ های جلو را در حالت مستقیم قرار دهید. تعداد دور چرخش فلکه رااز منتهی الیه چپ تا راست کنترل و با اندازه توصیه شده به وسیله سازنده مقایسه کنید. لقی عمودی فلکه فرمان را کنترل کنید. پس ازکنترل های اولیه برای پیاده کردن فلکه فرمان باید مراحل ذیل را انجام دهید: کابل های باتری را جدا کنید. قاب بوق را بازکنید )شکل ٣٢ ٢ (. ج کیت تست فشار هیدرولیک شکل ٣٠ ٢ فلکۀ فرمان محور فرمان سیبک جعبۀ فرمان میل فرمان شکل ٣١ ٢ مجموعۀ فلکه محور و جعبۀ فرمان شکل ٣٢ ٢ بازکردن قاب بوق 80
دقت کنید در صورتی که خودرو دارای سیستم ایمنی کیسه هوا Bag( )Air است باید ابتدا با استفاده از روش توصیه شده در دفترچه راهنما آن را پیاده کنید. به دلیل رعایت نکات ایمنی بهتر است سیستم کیسه هوا و کمربند ایمنی را از کار بیندازیم. پیچ نگه دارنده فلکه فرمان روی محور آن را بااستفاده از بکس مورد نیاز ابتدا شل و سپس باز کنید )شکل 3٣ ٢ (. فرمان را در حالت مستقیم قرار دهید و فلکه فرمان را با کمی فشار از هزار خار آن جدا کنید. در زمان جداکردن دقت کنید کابل های آن آسیب نبیند. شکل ٣٣ ٢ پیاده کردن فلکۀ فرمان دقت کنید برروی فلکه و محور در محل هزار خار نشانه گذاری کنید تا هنگام نصب فلکه در محل خودش قرار گیرد. شکل ٣٤ ٢ نصب کردن فلکۀ فرمان عملیات نصب فلکه فرمان عکس مراحل باز کردن است. برای نصب فلکه فرمان با توجه به نشانه گذاری انجام شده )در صورت نشانه گذاری نشدن باید چرخ ها را در حالت مستقیم قرار دهید و سپس محور وسط فلکه فرمان را در حالت کامال مستقیم قرار داد( فلکه را در محل خودش روی هزار خار محور فرمان نصب کنید )شکل ٣٤ ٢ (. لقی و نیروی فلکه فرمان را باید در پایان کار اندازه گیری نمود )شکل ٣٥ ٢ (. شکل ٣٥ ٢ اندازه گیرلقی و نیروی فلکۀ فرمان 81
١ ٢ ٤ ٣ ٥ ٦ ٧ ٨ ٥ ٩ ١٠ برای پیاده کردن محور فرمان به ترتیب زیر اقدام کنید: قاب میل فرمان را بازکنید. )١ تا ٥( اتصاالت الکتریکی را جدا کنید. )٣ تا ٦( اتصاالت پوسته محور فرمان به اتاق را بازکنید. )٧( پیچ چهار شاخ فرمان را باز کنید )خار ایمنی را کنار بزنید تا چهار شاخ آزاد شود.( )١٠( سایر اتصاالت )پیچ و مهره ها( را بازکنید. )٩ و ٨( محور فرمان را پیاده کنید )شکل ٣٦ ٢ (. ٤ غربیلک فرمان ٣ صفحه تماس ٢ مهره قفلی ١ درپوش بوق ٧ صفحۀ تقویت ٦ دسته راهنما و چراغ ٥ قاب میل فرمان ١٠ شافت واسطه ٩ مجموعۀ میل فرمان ٨ لولۀ خرطومی شکل ٣٦ ٢ ترتیب بازکردن اجزای فرمان دقت کنید جعبه فرمان خودرو اگر از نوع ساچمه ای )حلزونی انگشتی و غلتکی( باشد احتماال محور فرمان و مارپیچ آن یک پارچه است و باید همراه با جعبه فرمان پیاده شود. نصب کردن محور فرمان: مراحل نصب کردن محور فرمان عکس مراحل باز کردن آن است )شکل ٣٧ ٢ (. ١ پیچ اتصال ٢ مغزی سوییچ ٣ چهار شاخۀ فرمان ٤ میل فرمان شکل ٣٧ ٢ ترتیب نصب محور فرمان 82
دقت کنید A A برای نصب محور فرمان باید نکات زیر را رعایت کنید: مهره ها و پیچ های اتصاالت )A( را فقط کمی ببندید. مکانیزم های تنظیم کننده را آزاد و. مهره ها و پیچ ها را با گشتاور توصیه شده محکم کنید )شکل ٣٨ ٢ (. شکل ٣٨ ٢ نصب میل فرمان مکانیزم تنظیم کننده را قفل کنید. برای نصب سیستم کیسه هوا با توجه به دستورالعمل توصیه شده به وسیله شرکت سازنده خودرو عمل کنید. قاب بوق را نصب کنید. عملکرد فلکه و محور فرمان راکنترل کنید )شکل ٣٩ ٢ (. شکل ٣٩ ٢ عملکرد فلکۀ فرمان در صورت تغییر وضعیت فلکه فرمان در حالت مستقیم بودن چرخ ها مجددا آن را پیاده و در حالت صحیح نصب کنید. محور فرمان را از نظر لقی مجاز درون ستون فرمان کنترل و در صورت نیاز بوش آن را )شکل ٤٠ ٢ (. بوش محور فرمان شکل ٤٠ ٢ بوش محور فرمان 83
برای بازدید محور فرمان به ترتیب زیر اقدام کنید. موارد زیر را بازدید و در صورت لزوم. لقی یا وجود هرگونه آسیب دیگر در بوش ستون محور فرمان )شکل ٤١ ٢ ( را کنترل کنید. وجود خرابی و آسیب دیدگی در مجموعه محور فرمان را بررسی کنید. لقی غیرمجاز سیبک ها را کنترل کنید. شکل ٤١ ٢ مجموعۀ محور فرمان وجود خرابی و آسیب دیدگی در شافت واسطه )شکل ٤٢ ٢ ( را بررسی کنید. ترک خوردگی )پوسیدگی( گرد گیرها را کنترل کنید. وجود لقی غیرمجاز و هرگونه آسیب دیگر در چهارشاخه )اتصاالت واسطه( محور فرمان را بررسی کنید. شکل ٤٢ ٢ واسطه و چهارشاخۀ محور فرمان برای پیاده کردن مغزی سوییچ از روی مجموعه محور فرمان به ترتیب ذیل اقدام کنید با استفاده از یک قلم فوالدی شیاری در قسمت باالیی پیچ اتصال پوسته سوییچ ایجاد کنید. با استفاده از یک پیچ گوشتی دوسو پیچ های اتصال را باز و مغزی سوییچ را پیاده کنید )شکل ٤٣ ٢ (. شکل ٤٣ ٢ شیارزدن پیچ اتصال سوییچ روی محور فرمان 84
برای نصب مغزی سوییچ از پیچ های جدید مخصوص و توصیه شده استفاده کنید. پیچ های جدید را طوری محکم کنید که سرپیچ ها شکسته شود )شکل ٤٤ ٢ (. شکل ٤٤ ٢ نصب مغزی سوییچ دقت کنید قبل از شکسته شدن سرپیچ های جدید با آزمایش نمودن قفل از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل کنید. 85 ٥ ٢ دستورالعمل پیاده و نصب کردن جعبۀ فرمان و گردگیرها وسایل الزم جعبه ابزار عمومی مکانیک ابزارهای مخصوص خودرو )شکل ٤٥ ٢ ( باالبر خودرو نکات ایمنی: عالوه بر نکات ایمنی ذکر شده موارد زیر را نیز رعایت کنید: قبل از پیاده سازی جعبه فرمان هرگونه نشتی در اطراف پوسته آن را کنترل کنید. قبل از نصب پوسته جعبه فرمان را از نظر وجود ترک خوردگی )شکستگی( کنترل و در صورت وجود پوسته آن را. برای پیاده کردن جعبه فرمان به ترتیب زیر اقدام کنید: پیچ های چرخ های جلو راشل کنید. جلوی اتومبیل را با استفاده ازجک مناسب باال ببرید و خرک قابل تنظیم را در محل مناسب به صورت ایمن مستقر کنید. شکل ٤٥ ٢ خودرو
)در صورت استفاده از باالبر اتومبیل دقت کنید که الستیک ها یا قطعات ضربه گیر را روی پایه های باالبر در محل مناسب نصب کنید سپس خودرو را باال ببرید )شکل ٤٦ ٢ (. شکل ٤٦ ٢ استقرار خودروی روی باالبر چرخ را از روی محور پیاده کنید. طول میله قابل تنظیم )میل فرمان( را اندازه گیری کنید. برای جداسازی محافظ جانبی )زیر گل گیر( یاهر نوع قطعه که امکان دسترسی به سیبک های انتهای میله فرمان ها را محدود می کند اقدام کنید. با باز کردن محافظ وپیچ محور واسطه )چهار شاخه( فرمان را از مجموعه فرمان جدا کنید. با استفاده از ابزار مخصوص )سیبک کش( سیبک های مورد نیاز )انتهای میل فرمان جعبه فرمان های شانه ای یا اهرم بندی هزار خار فرمان در جعبه فرمان های ساچمه ای و مشابه( را جدا کنید )شکل های ٤٧ ٢ و ٤٨ ٢ (. شکل ٤٧ ٢ نحوۀ استفاده از نوعی سیبک کش پیچ بازکننده مهرۀ شش گوش پین مهرۀ قفل شونده شکل ٤٨ ٢ نحوۀ جداکردن سیبک 86
در صورتی که جعبه فرمان هیدرولیکی )الکتریکی( باشد روغن هیدرولیک را تخلیه و لوله ها و اتصاالت مدار هیدرولیک )مدار الکتریکی( آن را جدا کنید. اتصاالت جعبه فرمان به اتاق و شاسی خودرو را بازکنید )شکل ٤٩ ٢ (. در صورت نیاز سایر قسمت ها را که امکان پیاده کردن جعبه فرمان را محدود می کنند مانند )رام لوله جلویی اگزوز و ( را باز کنید و در صورت باز کردن رام آن را با استفاده از جک مناسب مهار کنید. مجموعه فرمان را از سمت راننده پیاده کنید. برای بازدید جعبه فرمان و تعویض گردگیرها به ترتیب زیر اقدام کنید: اورینگ )کاسه نمد(ها را. لقی مجاز سیبک ها را کنترل و در صورت لقی بیش از حد آن ها را. در صورت سالم بودن سیبک ها ضمن تعویض الستیک گردگیر با استفاده از گریس لیتیوم )توصیه شده( زیر گردگیر را از گریس مملو و سپس الستیک گردگیر را در محل آن نصب کنید )شکل ٥٠ ٢ (. گردگیرها را از نظر ترک خوردگی پوسیدگی و یا فرسودگی بازدید کنید )شکل ٥١ ٢ (. از بست های جدید یا سالم استفاده کنید)شکل ٥٢ ٢ (. پوسته مجموعه فرمان را از نظر ترک خوردگی و شکستگی بازدید کنید. بلبرینگ ها را از نظر لقی بیش از حد مجاز صدای غیرعادی یا درست عمل نکردن کنترل کنید. شکل ٤٩ ٢ اتصاالت جعبه فرمان به سازۀ خودرو گردگیر سیبک میل رابط فرمان شکل ٥٠ ٢ سیبک شکل ٥١ ٢ گردگیر دست های دوطرف شکل ٥٢ ٢ گردگیر نصب شده روی فرمان 87
بوش ها کاسه نمد و سایر قطعات قابل رؤیت را بازدید و در صورت وجود هرگونه خوردگی و فرسودگی آن ها را تعویض کنید )شکل ٥٣ ٢ (. برای نصب جعبه فرمان به ترتیب زیر اقدام کنید: ترتیب نصب جعبه فرمان عکس عملیات بازکردن آن است. همه پیچ ها را )طبق گشتاور توصیه شده به وسیله کارخان ه سازنده خودرو( محکم کنید. محور چهارشاخ را با توجه به عالئم گذاشته شده در حین عملیات پیاده کردن روی محور پنیون نصب کنید و سپس پیچ ثابت کننده را با گشتاور توصیه شده ببندید )شکل ٥٤ ٢ (. شکل ٥٣ ٢ کنترل اجزای قابل رؤیت جعبه فرمان شکل ٥٤ ٢ نصب محور چهارشاخ )شافت واسطه( بست ها و پیچ های اتصال دهنده جعبه فرمان به شاسی )سازه( خودرو را با دقت و با گشتاور توصیه شده ببندید )بهتر است پیچ ها و بست ها را ابتدا متصل و بعد به صورت خطی یا ضربدری محکم شوند( )شکل ٥٥ ٢ (. شکل ٥٥ ٢ ترتیب بستن پیچ ها و بست های جعبه فرمان A در صورتی که جعبه فرمان هیدرولیکی )پرقدرت( باشد لوله های رابط سیستم هیدرولیک )A( را نصب کنید )شکل ٥٦ ٢ (. سیلندر هیدرولیک فرمان را. در صورتی که جعبه فرمان الکتریکی باشد و اتصاالت مدار الکتریکی را با دقت نصب کنید. عملکرد سیستم هیدرولیک )الکتریکی( فرمان را کنترل کنید. شکل ٥٦ ٢ نصب لوله های سیستم هیدرولیک )A( 88